** Efemérides. Tal día coma hoxe...Do 2 ó 8 de Julio

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

Colaboradores de A Lareira Máxica

xullo-02 1861 Celébranse na Coruña, a imitación dos de Barcelona, os I Xogos Florais, concurso poético ó que se podían presentar composicións en galego, coa pretensión de fomentar a escrita literaria neste idioma. O Álbum de la Caridad (1862) recollerá os traballos.

xullo-03 1982 Nunha sesión conxunta da Real Academia Galega e do Instituto da Lingua Galega apróbanse as Normas de unificación ortográfica e morfolóxica da nosa lingua, as mesmas que, con lixeiras modificacións posteriores, rexen ata o día de hoxe. Os maiores cambios nestas Normas foron adoptados pola RAG en 2003.

xullo-04 2012 O escritor Xosé Chao Rego presenta en Compostela o libro Por aquí chégase a Galicia, composto por 50 unidades que fan referencia a temas da lingua e da cultura galegas.
xullo-05 1885 Ve a luz o número un d'A Gaita Gallega, a primeira publicación monolingüe en galego da nosa emigración americana (na Habana), que amosa ademais unha preocupación constante pola defensa do idioma. Os seus fundadores foron R. Armada Teixeiro e M. Lugrís Freire.

xullo-05 1910 Nace en Ourense o historiador, escritor e investigador Alberto Vilanova Rodríguez, vinculado ó mundo da emigración en Arxentina.

xullo-07 1919 Derradeiro nº, xa na súa terceira etapa (que iniciara con data 18-21/02/1917), do xornal O Tio Marcos da Portela, o que fora o primeiro periódico da nosa historia escrito integramente en galego.
xullo-07 2006 O plenario da RAGhttp://www.blogger.com/img/blank.gif acorda dedicarlle o Día das Letras Galegas 2007 á poeta noiesa María Mariño, a chamada «dinamiteira da fala» polo seu estilo lingüístico rupturista, e moi vinculada vitalmente ó Courel.

xullo-08 1885 Nace na Coruña Roberto Nóvoa Santos, insigne doutor e especialista en Medicina. Publicou en galego a novela A Santa Compaña e estudou o tema da saudade.
xullo-08 1983 O Parlamento de Galicia aproba a lei pola que se crea o Consello da Cultura Galega.

---

É éste un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

---

---> LEMBRADE ESTAS EFEMÉRIDES PODERÉDELAS SEGUIR A PARTIR DE AGORA NA PÁXINA DE A LAREIRA MÁXICA NO FACEBOOK Amancio xa se encarga de subilas alí.

** Efemérides. Tal día coma hoxe... 25 de xuño a 1 de xullo

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

xuño-26 1915 Nace en Santiago o P. Xaime Seixas, sacerdote xesuíta, autor do libro 400 nomes galegos pra homes e mulleres (1977) e abandeirado da liturxia en lingua galega.
xuño-26 1971 É inaugurado o Instituto da Lingua Galega, no seo da Universidade de Santiago de Compostela.
xuño-26 1999 O colectivo cristián «Bienio Irmandiño» celebra un acto para pedir a galeguización da Igrexa católica e as misas en galego.

xuño-27 1900 Nace na Coruña o xornalista e especialista en pesca marítima, Domingo Quiroga Ríos, con obra en lingua galega e académico correspondente da RAG.
xuño-27 1994 Nacemento da Fundación Galicia-Empresa, que promove o uso do noso idioma no ámbito empresarial.

xuño-28 1880 O bispo de Ourense firma un edicto condenando o libro Aires da miña terra, de Curros.
xuño-28 1936 Apróbase en referendo o Estatuto de Autonomía para Galicia, que suporía un importante impulso para o idioma galego, pero que nunca chegaría a entrar en vigor por mor do alzamento militar e da ditadura franquista.
xuño-28 1942 Un dos referentes fundamentais da prensa en galego, o xornal A Nosa Terra, reaparece en Bos Aires (nº 425) editado por Irmandade Galega.
xuño-28 1979 O Ministerio do Interior español aproba os Estatutos do novo Seminario de Estudos Galegos.

xuño-29 1876 Morre en Vigo o escritor do Prerrexurdimento Xoán Manuel Pintos, autor do primeiro libro da literatura galega contemporánea, A Gaita Gallega.

xuño-30 1988 O DOG publica a Lei 5/1988, do 21 de xuño, do uso do galego como lingua oficial polas entidades locais.

xullo-01 1905 Con esta data, Curros Enríquez, como presidente da Asociación iniciadora e protectora da Academia Galega, remítelle desde A Habana unha carta a Manuel M. Murguía encargándolle a creación da que logo sería a Real Academia Galega.

---

É éste un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...18 a 25 de xuño

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

xuño-18 2006 Apróbase en referendo, en Cataluña, a lei de reforma do Estatuto de Cataluña, que modifica o de 1979, e que recolle unha redacción máis favorable á defensa e utilización da lingua catalá. Tamén fai unha referencia ó aranés aínda máis completa ca antes: «A lingua occitana, denominada aranés en Arán, é a lingua propia deste territorio e é oficial en Cataluña, de acordo co establecido polo presente Estatuto e as leis de normalización lingüística».

xuño-19 1940 Falece o empresario e mecenas galeguista Enrique Peinador Lines.
xuño-19 1994 Fina en Madrid o dramaturgo valdeorrés Lauro Olmo, con 72 anos.

xuño-20 1853 Falece en Granada o líder provincialista e xornalista Antolín Faraldo, con trinta anos.

xuño-21 1988 É aprobada no Parlamento galego a lei que regula o emprego do galego como lingua oficial das entidades locais.

xuño-22 1880 O bispo de Ourense diríxese ó gobernador civil da provincia pedíndolle que impedise a circulación do libro de Curros Enríquez Aires da miña terra, por «atacar» varios dogmas da relixión católica.
xuño-22 1956 Xuntanza de formación, entre os exiliados de Bos Aires, da Asociación Galega de Universitarios, Estudantes e Artistas (AGUEA), que pretendía achegar ós emigrantes non só o idioma, senón tamén a historia, a xeografía e a literatura galegas.
xuño-22 1994 Inaugúrase en Compostela unha rúa dedicada ó escritor e intelectual Ramón Piñeiro.

xuño-23 1905 Nace en Lugo o eminente musicólogo e compositor galego Jesús Bal y Gay, que foi membro do Seminario de Estudos Galegos dende 1927 e difusor da nosa tradición musical.
xuño-23 1907 Nace en Ourense o etnógrafo Xaquín Lorenzo Fernández, «Xocas».

xuño-24 1891 Nos Xogos Florais de Tui Manuel M. Murguía pronuncia o que se ten polo primeiro discurso en galego nun acto público: fai unha defensa do idioma de noso e un chamamento á súa conservación. Tamén participan Alfredo Brañas e Lago González.
xuño-24 1920 Aparece o primeiro número de Acción gallega, revista editada pola primitiva Casa de Galicia de Bos Aires.
xuño-24 1989 Primeiro número do xornal de información xeral Diario 16 de Galicia, con bastante presenza de textos en galego.
xuño-24 1994 O plenario da RAG acorda dedicar o Día das Letras Galegas de 1995 ó escritor rianxeiro Rafael Dieste.

---

É éste un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...11 a 17 de xuño

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

xuño-11 1909 Nace en Abadín o poeta Aquilino Iglesia Alvariño, autor do primeiro libro literario en galego publicado en Galicia na posguerra: Cómaros verdes (1947).
xuño-11 1904 Nace en Leiro (Ourense) o músico e sacerdote Emilio Soto Fernández, con varias producións musicais en galego.
xuño-11 1973 O poeta en galego, amais de xurista e cofundador do Seminario de Estudos Galegos, Fermín Bouza Brey falece en Santiago.

xuño-13 1898 Nace na Coruña Xaime Quintanilla Martínez, médico e político socialista e galeguista, con obra escrita en galego. Foi unha das vítimas do levantamento militar de xullo de 1936.
xuño-13 2005 O Consello da Unión Europea publica unhas Conclusións do Consello relativas ó uso oficial doutras linguas..., o que abren as portas, aínda que con limitacións, ó uso do galego nas institucións da Unión.

xuño-14 1821 Nace na Estrada Marcial Valladares Núñez, autor da primeira novela escrita en galego, Maxina ou a filla espuria (1880), así coma do 3º dos dicionarios impresos do noso idioma, o Diccionario gallego-castellano (1884). xuño-15 1910 Celébrase no Centro Galego de Madrid un mitin que pon a andar o movemento agrarista tamén na capital do Estado. Este movemento empregou o idioma galego en diversas publicacións e actos públicos.

xuño-15 1944 Nace en Logrosa (Negreira) o poeta Xosé Manuel López Gómez, Ardeiro.
xuño-15 1983 Lei de Normalización Lingüística, na que se recollen unha serie de importantes disposicións para a protección, defensa e o fomento do uso do idioma galego.

xuño-16 1959 Créase a Casa de Galicia de París.

xuño-17 1915 Nace en Ribadavia o médico e especialista en estudos históricos sobre Galicia, Rubén García Álvarez.

---

É éste un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe... 4 a 10 de xuño

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

 

xuño-04 1903 Nace en Ourense un dos máis sobranceiros galeguistas da 2ª República, Alexandre Bóveda, figura destacada na redacción do Estatuto de Autonomía de 1936 e executado polos franquistas en Pontevedra en agosto dese ano do comezo da guerra civil española.
xuño-04 1916 Número 1 do xornal La Voz de Ortigueira, con escrita en castelán e galego.
xuño-04 1931 O Instituto de Estudos Galegos da Coruña publica no xornal Adelante o «Proyecto de Bases para el Estatuto Gallego».

xuño-05 1869 Curros, estudante de Dereito en Madrid, escribe a súa famosa «Cántiga», que máis tarde, musicalizada, acabaría converténdose nun auténtico canto popular, practicamente un «himno» de rexeitamento da opresión que sufrían Galicia e o galego.
xuño-05 1898 Nace o escritor granadino Federico García Lorca, que non foi quen de escapar ó engado da nosa lingua e escribiu seis poemas en galego, que foron publicados pola editorial Nós en 1935. "Paseado" en agosto de 1936 polos sublevados franquistas.

xuño-06 1897 Primeiro número da revista semanal Follas Novas, editada na Habana con traballos en galego e castelán. Dirixiuna Antonio de P. Cea e tivo vida ata 1908.
xuño-06 1996 Iníciase en Barcelona a reunión de varias asociacións non gobernamentais para elaborar e asinar a Declaración Universal dos Dereitos Lingüísticos.

xuño-07 1936 Nesta data é presentado o texto doutro Estatuto frustrado pola guerra civil, o de Aragón, onde tamén existe unha lingua minorizada.
xuño-07 1988 A Mesa pola Normalización Lingüística (MNL), entidade non gobernativa e popular que nace coa finalidade de promover e defender o uso do galego, fica inscrita legalmente no Rexistro de Asociacións.

xuño-08 1907 Nace en Noia María Mariño, poeta cualificada como «dinamiteira da fala» polo seu estilo lingüístico rupturista.

xuño-09 1930 O círculo galeguista de Ourense realízalle unha homenaxe a un dos seus membros máis destacados: Ramón Otero Pedrayo.
xuño-09 1996 Remata en Barcelona a reunión de varias asociacións na que se elaborou e asinou a Declaración Universal dos Dereitos Lingüísticos.

xuño-10 Día de Camôes, no que se celebra a lingua portuguesa no país irmán.
xuño-10 2006 Ten lugar en Santiago de Compostela a Asemblea Constituínte de PuntoGal, promovida por varias institucións e entidades, unha iniciativa que pretende conseguir para a lingua e a cultura galegas un dominio propio en internet.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...28 maio a 3 de junio

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

maio-28 1821 Nace na Coruña Juan Cuveiro Piñol, autor do que sería o segundo dicionario de galego impreso como tal, o Diccionario gallego (1876). O primeiro fora o Diccionario gallego-castellano de Francisco J. Rodríguez, publicado en 1863.
maio-28 1878 Falece no seu Ferrol natal o historiador e escritor de novelas románticas Benito Vicetto Pérez, autor dunha célebre Historia de Galicia en sete tomos (1865-1871).

maio-30 1980 Monseñor Miguel Anxo Araúxo -bispo de Mondoñedo-Ferrol- ingresa na Real Academia Galega. Foi o primeiro tradutor do bíblico Cantar dos cantares á nosa lingua e autor de varios textos para a misa en galego.

xuño-01 1905 Asínase na Habana o Regulamento da Asociación Iniciadora e Protectora da Academia Galega, da que son os principais promotores Xosé Fontenla Leal e Manuel Curros Enríquez.
xuño-01 1910 Nace, en Bos Aires, o polifacético artista e escritor Luís Seoane, grande impulsor do galego entre os exiliados e emigrantes de Galicia.

xuño-02 1888 Nace en Pontedeume o polígrafo, membro numerario da RAG e do Seminario de Estudos Galegos, Antonio Couceiro Freijomil.

xuño-03 1876 En Cambados vén ó mundo o que sería un escritor fundamental para a recuperación lingüística-literaria do galego nos albores do século XX: o poeta Ramón Cabanillas.
xuño-03 1896 Nace en Castro de Rei o escritor Xosé Crecente Vega.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...21 a 27 de maio

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

maio-21 1997 Domingo García Sabell renuncia á presidencia da Real Academia Galega.
maio-21 2000 A Editorial Galaxia (que celebra o seu 50º aniversario) e o Centro Galego de Barcelona reciben os premios Pedrón de Ouro e Pedrón de Honra, respectivamente.

maio-22 1932 Nace en Pol (Lugo) Nicanor Rielo Carballo, etnógrafo e articulista. Foi un crego comprometido na implantación da liturxia en galego.
maio-22 1966 Celso Emilio Ferreiro embarca cara a Venezuela, onde seguiría usando o galego cos seus compatriotas emigrantes.
maio-22 1995 Publícase en Negreira o primeiro número d´O Tambre, integramente en galego.

maio-24 1711 O Ilustrado Padre Sarmiento pronuncia os seus votos de ingreso, lonxe de Galicia e do seu idioma da infancia, na orde beneditina.
maio-24 1984 Constitúese a Asociación de Funcionarios para a Normalización Lingüística, AFNL.

maio-25 1891 Os restos de Rosalía de Castro son trasladados ó Panteón de Galegos Ilustres de Santiago.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...Do 14 a 20 de maio

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

maio-14 1914 Nace en San Xoán de Barcala (A Baña) o mestre, agrarista, cooperativista e galeguista Avelino Pousa Antelo.
maio-14 1963 O Delegado Provincial do Ministerio de Información e Turismo español, en nome do Ministro, contestaba de maneira favorable á petición da RAG de establecer un Día das Letras Galegas cada 17 de maio.

maio-15 1884 Publícase en Santiago a revista El Eco Franciscano, que dará cabida a textos en lingua galega.
maio-15 1966 Xantar de despedida en Ourense a Celso Emilio Ferreiro, con motivo da súa marcha para Venezuela. A reunión convértese tamén nun acto de protesta «galeguista» contra a decisión do goberno franquista de asolagar o val ourensán de Castrelo do Miño.
maio-15 1994 Mobilización en defensa do galego cunha manifestación en Compostela, convocada pola MNL, co apoio de máis de trinta colectivos.

maio-17 1833 Nace o grande impulsor do idioma galego e primeiro presidente da Real Academia Galega, Manuel M. Murguía.
maio-17 1863 Rosalía de Castro ponlle esta data á dedicatoria do seu libro Cantares gallegos, e por esa razón un século máis tarde, en 1963, a RAG acorda institucionalizar esta xornada como o Día das Letras Galegas.
maio-17 1933 Inaugúrase nos xardíns coruñeses de Méndez Núñez un monumento a Manuel M. Murguía, o grande promotor do galego no século XIX e inicios do XX, no 1º centenario do seu nacemento.
maio-17 1958 Ricardo Carballo Calero, quen despois sería o primeiro catedrático de galego da Universidade de Santiago, le o seu discurso de ingreso na RAG, un estudo sobre Rosalía de Castro.
maio-17 1963 Primeira celebración do Día das Letras Galegas, dedicado a Rosalía de Castro (1837-1885).
maio-17 1964 Día das Letras Galegas dedicado a Afonso Daniel Rodríguez Castelao (1886-1950). No presente ano 2012 o número de escritores-as homenaxeados no 17 de maio chega a 50. Nesta ocasión está dedicada a conmemoración a Valentín Paz -Andrade.

maio-18 1916 Un grupo de galeguistas, reunidos na sede da Academia Galega, fundan na Coruña a primeira Irmandade da Fala, que tiña como principal obxectivo defender e espallar o idioma galego.

maio-19 1967 Morre, no Courel, a poeta noiesa María Mariño, a chamada «dinamiteira da fala» polo seu estilo lingüístico rupturista.
maio-19 1987 Falece en Vigo o avogado, político, xornalista, poeta e empresario Valentín Paz Andrade (Letras Galegas 2012).

maio-20 1903 Fina Marcial Valladares Núñez, autor da 1ª novela escrita en galego, Maxina ou a filla espuria (1880), así coma do 3º dos dicionarios impresos do noso idioma, o Diccionario gallego-castellano (1884).
maio-20 1906 Primeiro número do Boletín... da Academia Galega.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...7 a 13 de maio

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

maio-07 1921 Nace en Logrosa (Negreira) Xesús García Calvo (1921-2011), rexistrador da propiedade, teórico e dirixente do cooperativismo galego, fundador e presidente de Feiraco.
maio-07 1955 Fúndase a Casa de Galicia de São Paulo (Brasil).

maio-09 1955 Falece en Compostela o escritor eumés Antonio Couceiro Freijomil, autor dos tres volumes do tan importante Diccionario bio-bibliográfico de escritores gallegos.
maio-09 1967 O cantautor catalán Raimon deu un recital en catalán no estadio da residencia de estudantes de Santiago. Este concerto está considerado o punto de arrinque da chamada Nova Canción Galega.
maio-09 1986 Morre na súa cidade de Lugo Ánxel Fole, autor que destacou por darlles ós contos nun galego popular e dialectal carácter de cultos.
maio-09 2007 No teatro Colón da Coruña celebrouse a gala dos Premios Mestre Mateo 2006, promovidos pola Academia Audiovisual Galega para fomentar a nosa produción audiovisual.

maio-10 1876 Nace en San Clodio (Leiro-Ourense) Samuel Eiján Lorenzo, frade franciscano que cultivou estudos e poesía en galego.
maio-10 1885 Primeiro número do semanario Galicia, de Ciencias, Literatura e Arte, editado en Ferrol e integramente en idioma galego.
maio-10 1908 Aires da miña terra tamén é unha revista semanal que nace en Bos Aires nesta data.
maio-10 1909 Aparece na Habana Airiños d'a miña terra, revista bilingüe, pero que ten unha importante presenza do galego nas súas páxinas e que se declara «consagrada á propagación da literatura galega».
maio-10 1968 Nace formalmente en Compostela o grupo de cantautores Voces Ceibes, que tiña como un dos seus obxectivos esenciais o de utilizar a música como vehículo para revalorizar o idioma galego.
maio-10 1970 Inauguración do edificio da fábrica de Sargadelos, que pon en valor a lingua galega no mundo da empresa. Na iniciativa están nomes coma os de Isaac Díaz Pardo e Luís Seoane.
maio-10 1973 Celso Emilio Ferreiro chega a España, de regreso da súa estadía venezolana, onde, a pesar de compartiren o idioma propio de Galicia, non se entendeu cos dirixentes da Irmandade de emigrantes galegos en Caracas.

maio-11 1828 Nicomedes Pastor Díaz publica o poema «A alborada», peza do Prerrexurdimento.

maio-12 1996 Celébrase en Compostela a I Carreira Popular en defensa da lingua galega.

maio-13 1985 Falece en Ourense o profesor e escritor Alberto Vilanova Rodríguez, autor, entre outros dos dous volumes intitulados Los gallegos en la Argentina (1966).

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemerides. Tal día coma hoxe...30 de abril ó 6 de maio

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

abril-30 1917 Nace no Barco de Valdeorras (Ourense) o prolífico historiador Antonio Meijide Pardo.
abril-30 1963 O presidente da RAG, Sebastián Martínez Risco, comunicoulle ó Ministerio de Información e Turismo franquista o acordo de establecer como Día das Letras Galegas o 17 de maio de cada ano, e solicitou a súa autorización para levar a cabo esa iniciativa.
abril-30 1963 Falece en Ourense un dos escritores fundamentais da chamada Xeración Nós: Vicente M. Risco, autor da Teoría do nacionalismo galego e tradutor de obras europeas á nosa lingua.

maio-01 1932 Comeza a súa andaina a revista político-literaria luguesa Yunque, dirixida por Ánxel Fole.
maio-01 1941 Nace en Cáceres M.ª Victoria Moreno, escritora de literatura infantil e xuvenil en galego.
maio-01 1971 N.º 1 de Terra e tempo, un exemplo de revista monolingüe en galego, vinculada á UPG, no seo da emigración en Europa (editada primeiro en París e logo en Xenebra, e distribuída en diferentes países de Europa e de América). Terra e tempo nace na data de celebración do Día Internacional do Traballo.

maio-02 1901 Nace en Pontevedra Luís Amado Carballo, lírico renovador, cultivador sobre todo de poesía hilozoísta. maio-02 1988 Falece en Madrid o escritor ourensán Ben Cho Shey (Xosé Ramón Fernández Oxea).

maio-03 1710 O Ilustrado Padre Sarmiento, con apenas 15 anos, deixa Galicia, onde aprendera a falar en galego de forma natural e á que había volver só en tres ocasións, para facer o noviciado na orde beneditina.
maio-03 1980 Constitúese en Santiago a Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG),«destinada a defender os intereses da práctica escrita en galego».

maio-04 1924 Castelao le, unha vez máis, un discurso en galego, O novo esprito, con motivo do seu ingreso no histórico Seminario de Estudos Galegos.

maio-05 1754 O erudito Padre Sarmiento inicia, desde Madrid, onde reside, a súa terceira e derradeira viaxe á súa terra de Galicia, sempre anotando no seu caderno palabras en galego.
maio-05 1963 Inaugúrase en Vigo a Biblioteca da Fundación Penzol, importante entidade que custodia moitos fondos bibliográficos e hemerográficos galegos.

maio-06 1912 Nace en Ferrol o pintor e autor de contos en galego José Leyra Domínguez.
maio-06 1929 Nace en Fisterra o escritor, editor e inventor Alejandro Campos Ramírez, que empregou sempre o pseudónimo Alejandro Finisterre. A el debémoslle a invención do Futbolín. Faleceu en 2007.
maio-06 1931 O Seminario de Estudos Galegos publica (Imprenta Paredes, Santiago) o Anteproyeito de Estatuto da Galiza.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...23 a 29 de abril

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

abril-23 Día do Libro. Nesta data do San Jordi en Cataluña, do noso San Xurxo, hai costume de facer o agasallo dun libro e dunha rosa. Se en Galicia se fixeran iniciativas así o 17 de Maio, estaríamos apoiando a floricultura e a nosa industria editorial.
abril-23 1814 Insírese na revista El ciudadano por la Constitución un poema en lingua galega dedicado ó rei absolutista Fernando VII, quizais da autoría de Fandiño ou de Pardo de Andrade.
abril-23 1899 No acto de homenaxe ós Mártires de Carral Manuel Lugrís Freire utiliza o galego nun discurso público.

abril-24 1834 Un Real Decreto reduce as tradicionais sete provincias galegas do Antigo Réxime ás catro actuais.

abril-25 1734 Nace na Coruña o ilustrado galego José Cornide Saavedra y Folgueira. Ten unha obra manuscrita (Real Academia da Historia), titulada: Viaje de Santiago a Corcubión, onde nos ofrece datos da Ponte Maceira e do Pazo do Cotón no século XVIII.
abril-25 1853 Nace na Coruña Evaristo Martelo Paumán, escritor en galego e un dos asistentes ós parladoiros da «Cova Céltica» herculina.
abril-25 1965 Créase o Ateneo de Pontevedra, que desenvolverá unha interesante actividade cultural.

abril-26 1846 En Carral (A Coruña) son fusilados o xeneral Solís e os seus oficiais, os sublevados provincialistas que se converterían en todo un símbolo de resistencia «galeguista», e que pasaron á historia co cualificativo de «mártires de Carral». Era a "revolución do 1846", con propostas liberais e provincialistas.
abril-26 1968 Celébrase na facultade de Medicina de Santiago un recital da Nova Canción Galega, movemento que supuxo un importante pulo para o noso idioma. Participan nel Benedicto, Xavier, Vicente Araguas, Xerardo Moscoso e Guillermo Rojo. Tempo das Voces Ceibes e dos cantautores antifranquistas.
abril-26 1980 O escritor Álvaro Cunqueiro pronuncia en Vigo o célebre discurso no que pide «mil primaveras máis para a lingua galega».

abril-27 1879 Constitúese en Bos Aires o primeiro Centro Galego, organismos que tanta importancia habían ter na defensa e espallamento do noso idioma fóra de Galicia.
abril-27 1879 Aparece en Bos Aires o periódico de temática galega El Gallego.
abril-27 1933 Castelao resulta elixido membro da Real Academia Galega.

abril-28 1934 Manuel Lugrís Freire, primeiro orador que utilizara exclusivamente o galego nun mitin político, é elixido presidente da Real Academia Galega.
abril-28 1963 Nunha xuntanza ordinaria os membros da RAG acordaban celebrar cada 17 de maio o Día das Letras Galegas, co obxectivo de promover o idioma vernáculo e a obra literaria dos nosos autores.
abril-28 1981 O BOE publica a Lei do Estatuto de Autonomía de Galicia, de 6 de abril, que recolle de forma explícita que «a lingua propia de Galicia é o galego».

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...Do 16 ó 22 de abril

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

abril-17 1788 Nace en Portas (Pontevedra) Domingo Fontán Rodríguez, xeógrafo e matemático. É o autor dun importante mapa de Galicia ou carta xeométrica de Galicia.
abril-17 1846 Ve a luz La Revolución, órgano da Xunta de Goberno de Galicia, redactado por Antolín Faraldo e Romero Ortiz nos tempos da revolta de 1846. Publícase nel a Proclama da Junta Superior del Gobierno de Galicia, documento fundamental do Provincialismo.
abril-17 1929 Nace en Triacastela (Lugo) o especialista en Lingüística galega Amable Veiga Arias.
abril-17 1937 Neste día foi fusilado en Pontevedra o escritor e alcalde de Bueu pola Fronte Popular Johán Carballeira (José Gómez de la Cueva). Mantivera relación epistolar e de amizade co negreirés Xulián Magariños.
abril-17 1970 Xosé Filgueira Valverde, polígrafo pontevedrés -tamén amigo na mocidade de X. Magariños, ambos cofundadores do SEG- defende nas Cortes españolas o emprego vehicular do idioma galego no ensino e fecha a súa intervención parlamentaria na nosa lingua.
abril-17 1978 Anteproxecto de Estatuto de Autonomía para Galicia, elaborado pola Comisión dos Dezaseis e ó que se lle chamou «Estatuto dos 16».

abril-18 1907 Aparece El cacahuete, semanario satírico de Vilagarcía de Arousa con colaboracións en castelán e galego.
abril-18 1986 Comezan en Santiago os Encontros para a Normalización Lingüística, nos que se acordou a creación dunha «Mesa permanente pola Normalización Lingüística». Desenvolvéronse ó longo dos días 18, 19 e 20, e foron promovidos, entre outros, pola AS-PG, a Asociación de Escritores en Lingua Galega e a Asociación de Profesores de Lingua e Literatura.
abril-18 1994 Iníciase na TVG a emisión do programa Xabarín Club, que marca un fito na programación televisiva infantil en Galicia.

abril-19 1910 Nace en Mondoñedo o xornalista, escritor e poeta en galego e castelán, José Díaz Jácome.
abril-19 1987 No I Congreso para a Normalización do Aragonés apróbanse as Normas Gráficas de l’Aragonés, o que non serviu para que esta lingua románica deixase de estar minorizada e de ser cada vez máis minoritaria.

abril-20 1878 Un dos nosos máis importantes poetas do Prerrexurdimento, Francisco Añón -natural de Outes, e a quen lle fixo unha estatua o escultor de Logrosa Andrés Barbazán, no seu pobo natal- falece en Madrid na máis absoluta miseria. Desde logo ser poeta, máxime se era en lingua galega, non resultaba para nada rendible na época.
abril-20 1986 Rematan en Santiago os Encontros para a Normalización Lingüística, nos que se acordou a creación dunha «Mesa permanente pola Normalización Lingüística». Desenvolvéronse ó longo dos días 18, 19 e 20, e foron promovidos, entre outros, pola AS-PG, a Asociación de Escritores en Lingua Galega e a Asociación de Profesores de Lingua e Literatura.
abril-20 1996 Comezan as emisións de Galicia a fondo, o primeiro programa que unha televisión privada (Antena 3) emitía en exclusiva para Galicia, e, non obstante, facíase en castelán.

abril-21 1882 Nace en Mazaricos (A Coruña) José Bernardo Reino Caamaño, un home vinculado ó mundo do Dereito e que na súa mocidade publicou poemas, en galego e en castelán, na prensa. Foi deputado nas Cortes da 2ª República española e persoa moi influínte na política comarcal. Tamén presidiu a Caixa de Aforros de Santiago.
abril-21 1916 Nace en Celanova o político e escritor en galego Xosé Velo Mosquera.
abril-21 1929 Otero Pedrayo le o seu discurso, en galego, de ingreso na Real Academia Galega.
abril-21 1967 Constitúese a Casa de Galicia de León.
abril-21 2007 O xornal en galego A Nosa Terra, o primeiro da democracia redactado integramente na nosa lingua, recibe o Premio Manuel María á Dignidade Nacional (na súa 2ª edición) pola súa traxectoria na defensa da lingua galega. Este Premio está convocado pola CIG, a AS-PG, a MNL e a AELG.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...9 a 15 de abril

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

abril-09 1842 Nace en Mondoñedo o músico Pascual Veiga Iglesias, autor, entre outras moitas composicións, da música do Himno Galego.
abril-09 1916 Nace en Fornelos de Montes (Pontevedra) o poeta e narrador Manuel Lueiro Rey.
abril-09 1925 Preséntase na igrexa de San Francisco a Coral Polifónica de Pontevedra, impulsada, entre outros por Antonio Losada Diéguez (primeiro presidente), Alexandre Bóveda e Castelao.
abril-09 1937 Nace en Noia Xosé Agrelo Hermo, mestre, escritor, autor e director teatral, así como director literario da Editorial Toxosoutos.

abril-10 1923 Nace en Pontevedra o especialista en cerámica galega, Alfredo García Alén, con moitas publicacións da súa autoría sobre esta temática.
abril-10 1976 Morre Ramón Otero Pedrayo, na mesma casa da cidade de Ourense na que nacera.

abril-11 1972 Falece en Callobre (A Estrada) o escritor Ken Keirades (Manuel García Barros), que lle dá nome a un premio de novela que se convoca na actualidade.

abril-13 1896 Nace en Negreira o procurador dos tribunais, agrarista, xornalista e escritor Salvador García-Bodaño Fernández. É o pai de Salvador García-Bodaño, poeta e académico da RAG.

abril-14 1931 Nace a 2ª República española, un réxime político que abriu a esperanza de que Galicia acadase un Estatuto de Autonomía e unha maior atención ó cultivo e difusión da lingua e da cultura galegas.
abril-14 1947 Primeiro programa en galego na radio: o Galician Programme, de Alexandre Reimúndez, dentro do Spanish Programme da BBC. Dura ata 1956. Tiña tamén emisións en éuscaro e en catalán.
abril-14 1949 Morre na Coruña o polígrafo e lexicógrafo (que foi primeiro secretario e logo presidente da RAG) Eladio Rodríguez González.
abril-14 1978 Constitúese a sociedade cultural e pedagóxica Escola Aberta, con moitas iniciativas en prol do ensino en galego.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...Do 2 ó 8 de abril

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

abril-02 1908 Os restos de Curros Enríquez son soterrados na Coruña, tras o seu traslado desde A Habana.

abril-03 1934 Falece prematuramente en Zaragoza o escritor ourensán Xurxo Lorenzo Fernández, ós 24 anos.
abril-03 1935 Castelao pronuncia unha conferencia na cidade portuguesa de Porto: «Os cruceiros na Galiza».
abril-03 1997 O DOG publica o Decreto 66/1997, do 21 de marzo, polo que se modifica parcialmente o Decreto 247/1995, do 14 de setembro, referido á aplicación da lei de normalización lingüística nos niveis non universitarios, no tocante ó ensino en lingua galega.

abril-04 1907 Nace en Boiro Ramón Martínez López, un dos fundadores do Seminario de Estudos Galegos, profesor universitario e exiliado nos Estados Unidos.

abril-05 1979 Morre Luís Seoane, ó pouco de regresar do exilio, na cidade da Coruña.

abril-06 1895 Nacemento en Guísamo de María Miramontes, costureira, a dona de Ánxel Casal, padroeira do libro en galego e activista do movemento galeguista entre as mulleres.
abril-06 1935 Nace en Boa (parroquia de Noia) Xosé Antón Avilés Vinagre, coñecido literariamente como Antón Avilés de Taramancos.
abril-06 1981 Apróbase a Lei orgánica do Estatuto de Autonomía de Galicia, que no seu Artigo 5.1. recolle de forma explícita que «a lingua propia de Galicia é o galego».
abril-06 1995 A Revista das Letras d'O Correo Galego estrea deseño e nova periodicidade semanal.

abril-07 1912 Primeiro número d'A Voz do País, semanario de tendencia rexionalista, editado en Monforte de Lemos (Lugo).

abril-08 1892 Nace na Coruña Alfredo Somoza Gutiérrez, vinculado ó movemento galeguista e ó mundo do exilio en Uruguai.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...26 de marzo ó 1 de abril

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

marzo-27 1893 Curros Enríquez é homenaxeado nun acto en Madrid e recibe unha coroa de loureiro de prata pola súa creación literaria. No acto recita o poema «Na apertura do Centro Gallego».
marzo-27 1897 Falece en Pantón (Lugo) o editor e colaborador de prensa Manuel Soto Freire.
marzo-27 1947 Falece en Viveiro o que fora un dos poetas galegos clave na transición do século XIX ó XX: Antonio Noriega Varela.

marzo-28 1809 Deixan de oírse en Vigo os sons da lingua francesa dos invasores napoleónicos, pois nesta data son definitivamente derrotados e expulsados da cidade olívica.

marzo-29 1936 Fúndase en Santiago a Asociación de Escritores de Galicia.
marzo-29 1961 Falece en Bos Aires «O poeta de Meira» (Avelino Díaz), escritor e animador cultural no mundo da emigración galega.
marzo-29 1985 Inicia as súas emisións regulares a Radio Galega, o que supuxo un impulso fundamental na difusión e promoción do idioma propio de Galicia.

marzo-30 1777 Morre na súa parroquia o ilustrado galego, bo defensor da nosa lingua, Diego Antonio Cernadas de Castro, o Cura de Fruíme (Lousame).
marzo-30 1871 Data do nacemento na Coruña de Manuel Banet Fontenla, avogado, economista e notario. Foi un dos fundadores da Real Academia Galega e publicou varios escritos no noso idioma.
marzo-30 2007 Nesta data presentouse en Navia (Asturias) o Informe lingüístico sobre a nosa terra Eo-Navia, que pon de manifesto que o que se fala nesa zona xeográfica é basicamente unha variante dialectal do galego.

marzo-31 1901 Fermín Bouza Brey, xuíz de profesión, poeta en galego e cofundador do Seminario de Estudos Galegos, nace en Ponteareas.
marzo-31 1908 Chega á Coruña, desde a Habana, o barco cos restos mortais de Manuel Curros Enríquez.
marzo-31 1918 Nace en Ourense a mestra de primaria e poeta Pura Vázquez.
marzo-31 1928 Falece na Coruña o escritor Evaristo Martelo Paumán.
marzo-31 1941 As Mocidades Galegas de Bos Aires publican o Discurso dito por Castelao na demostración que lle ofreceu o Centro Galego, no salón «Prince George's Hall» o día 18 d'agosto de 1940.
marzo-31 1950 Tras moitos problemas no seu traballo de profesor, sen dúbida pola súa condición de defensor do galego, membro do PG na Segunda República e usuario deste idioma, Ramón Otero Pedrayo gaña por oposición a Cátedra de Xeografía da Universidade de Santiago.

abril-01 1864 Nace en Ferrol Aurelio Ribalta Copete, que cultivou o idioma galego, foi animador cultural do galeguismo en Madrid e defensor da ortografía fonética.
abril-01 1917 Primeiro número na Coruña do xornal católico, rexionalista e independente El Ideal Gallego.
abril-01 1997 Primeiro número de Tabeirós Terra, xornal cultural da Estrada (Pontevedra).

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...19 ó 25 de marzo

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

marzo-20 1908 Os restos mortais de Curros Enríquez, gran impulsor do galego e da creación da RAG, son embarcados na Habana con dirección a Galicia.
marzo-20 1910 Falece en Vedra (A Coruña) o cóengo e erudito Antonio López Ferreiro, autor de varias novelas históricas e da Historia da S.A.M.I. Catedral de Santiago de Compostela. Emparentado cos donos -apelido Ferreiro- do Pazo do Cotón (Negreira).

marzo-21 1874 Nace na Coruña o compositor galego Andrés Gaos Berea, quen lle puxo música a varios textos na nosa lingua.
marzo-21 1948 Falece en Segovia o escritor galego Xosé Crecente Vega.
marzo-21 1995 Morre o cineasta, autor de varias películas en galego, Luciano Manuel (Chano) Piñeiro.

marzo-22 1863 Falece en Madrid Nicomedes Pastor Díaz, autor que, segundo o estudoso Ricardo Carballo Calero, escribiu o «primeiro texto de poesía propiamente lírica [tras os Séculos Escuros]» no noso idioma: «A alborada» (escrita en 1828).
marzo-22 1992 Falece o noiés Xosé Antón Avilés Vinagre, coñecido literariamente como Antón Avilés de Taramancos.
marzo-22 1997 Un exemplo de uso oral, público e colectivo do noso idioma: máis de trinta poetas do Batallón Literario da Costa da Morte lembraron a Avilés de Taramancos en Noia, facendo un recitado dos seus versos.

marzo-24 1878 Nace en Muxía o poeta Gonzalo López Abente.
marzo-24 1897 Nace no Pino o empresario, difusor e mecenas da cultura galega en Uruguai, Xesús Canabal.

marzo-25 1913 Con esta data, na Habana, asina o líder agrarista Basilio Álvarez a «Introducción» do libro inicial do seu amigo Ramón Cabanillas: No desterro.
marzo-25 1970 O xornal La Región, de Ourense, anuncia a falsa noticia da morte do escritor en lingua galega Celso Emilio Ferreiro.
marzo-25 1990 Falece en Compostela Ricardo Carballo Calero, quen fora o primeiro catedrático de galego da Universidade de Santiago. Defensor do Reintegracionismo lingüístico, tamén asinaba como Carvalho Calero.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...12 ao 18 de marzo

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

marzo-12 1988 Primeiro número do xornal editado en Vigo, de información xeral, deseño innovador e considerable porcentaxe de edición en galego, Diario de Galicia.

marzo-13 1840 Nacemento en Lugo de Xoán Montes, autor da música do poema de Rosalía "Negra Sombra", presentado en Cuba en 1892. Importante músico galego.
marzo-13 2003 Falece en Madrid Lois Tobío, activo defensor da lingua galega, xurista e redactor, entre outros, do anteproxecto do Estatuto de Autonomía de Galicia no ano 1931.

marzo-14 2007 O Parlamento galego aproba unha proposición non de lei para solicitar do goberno que a lingua galega compute como mérito para ser funcionario municipal, tal como acontece xa en Cataluña e no País Vasco.

marzo-16 1887 Nace en Oza (A Coruña) o narrador e escritor José Francisco Lesta Meis, autor da novela Estebo. marzo-16 2007 Sinatura do primeiro protocolo de colaboración entre os departamentos de Política Lingüística dos gobernos catalán, vasco e galego, para traballaren coordinadamente no avance do plurilingüismo no Estado español.

marzo-17 1935 Fúndase en Vilagarcía de Arousa a sección galega da Falanxe Española, que había ter consecuencias tan nefastas para a cultura e o idioma galego nas décadas seguintes, durante a ditadura franquista.
marzo-17 2007 Cidadáns franceses maniféstanse en Béziers baixo o lema «Anem! Per la lenga occitana! Òc!» (Vamos! Pola lingua occitana! Si!), en defensa do occitano, idioma minorizado polo Estado francés, e que practicamente carece de protección lexislativa.

marzo-18 1702 Data de bautismo, e probablemente de nacemento (de ser bautizado no mesmo día, como era habitual) de Diego Antonio Cernadas de Castro, o crego ilustrado coñecido como o Cura de Fruíme. Na partida de bautismo non se recolle expresamente ese extremo de se o nacemento foi nese mesmo día ou non. Varios historiadores galegos dan outras datas de nacemento, incluso de ano.
marzo-18 1925 Morre o arcebispo de Santiago e poeta en lingua galega Manuel Lago González, que nos Xogos Florais do ano 1891 pronunciou o discurso "Gabanza da lingua Galega".
marzo-18 1951 Créase a Casa de Galicia das Palmas de Gran Canaria.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...5 ao 11 de marzal

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

marzo-05 1888 Nace, na cidade vella de Ourense, Ramón Otero Pedrayo, a quen se lle chamou "o patriarca das letras galegas".
marzo-05 1894 Curros chega á cidade da Habana, desde onde segue usando e defendendo o galego.

marzo-06 1906 Nace en Carballeda (Lugo) Maruxa Villanueva (M.ª Isaura Vázquez Blanco), actriz na emigración en Arxentina e gardesa da Casa-Museo de Rosalía dende 1971.
marzo-06 1924 Nace en Negreira o que será catedrático de Filoloxía Románica na Universidade de Salamanca, Xosé Luís Pensado Tomé.

marzo-07 1908 Morre en Cuba, no sanatorio do Centro Asturiano da Habana, o celanovés Manuel Curros Enríquez, figura do Rexurdimento e poeta civil da Galicia do século XIX.
marzo-07 1970 Constitúese en Ourense a Agrupación Cultural Breogán.

marzo-08 1878 Primeiro número de El Eco de Galicia, fundado na Habana por Waldo Álvarez Insua.
marzo-08 1917 Morre na Coruña o poeta Eduardo Pondal.
marzo-08 Día internacional da muller traballadora. As mulleres contribuíron moi directamente á transmisión interxeracional da lingua e da cultura galegas ó longo dos tempos.

marzo-09 1695 Nace en Vilafranca do Bierzo, onde temporalmente residían seus pais, o erudito e ilustrado galego Pedro Xosé García Balboa, coñecido como o Padre Frei Martín Sarmiento, o grande investigador e defensor do galego no século XVIII.
marzo-09 2002 Falece en Vigo o escritor Carlos Casares Mouriño, presidente do Consello da Cultura Galega.

marzo-10 Día da clase obreira galega, un sector social que maioritariamente empregou a "lingua proletaria do meu pobo", na expresión do poeta Celso Emilio Ferreiro.

marzo-11 1860 Nace en Ourense o xurisconsulto, periodista e poeta, Alberto García Ferreiro.
marzo-11 1881 Curros Enríquez é definitivamente absolto pola audiencia de apelación da Coruña tras a condena inicial da de Ourense pola publicación do poemario Aires da miña terra.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).

** Efemérides. Tal día coma hoxe...Do 27-02 ó 04-03

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

02febreiro-28 1981 Morre en Vigo Álvaro Cunqueiro, quen prognosticara «mil primaveras máis» para o noso idioma.
02febreiro-28 1988 Acta de Constitución formal da Mesa pola Normalización Lingüística (MNL), entidade non gobernativa e popular que nace coa única finalidade de promover e defender o uso do galego.
02febreiro-28 2005 O idioma galego chega ós Oscar de Hollywood coa película Mar Adentro, que apostou por diálogos multilingües.

02febreiro-29 2000 A Universidade de Santiago inaugura a nova Facultade de Xornalismo.

03marzo-01 1867 Primeiro número da publicación luguesa El Progreso.
03marzo-01 1931 Vicente M. Risco publica n'A Nosa Terra o artigo «A ideología do nacionalismo exposto en esquema».
03marzo-01 1994 Comeza a funcionar o Centro de Investigacións Lingüísticas e Literarias Ramón Piñeiro, na Barcia (Santiago).

03marzo-02 1856 Celébrase o Banquete de Conxo, acto de confraternidade entre estudantes e artesáns no que Eduardo Pondal fai lectura dun dos seus poemas, e que tamén se converteu nun símbolo do Rexurdimento.

03marzo-03 1860 Os irmáns De la Iglesia publican na Coruña a revista monolingüe en galego O vello do Pico Sagro.

03marzo-04 1881 Comeza na Coruña o xuízo de apelación de Curros tras a sentenza condenatoria do xuíz de Ourense pola publicación do poemario Aires da miña terra. Duraría dous días: o propio día 4 e o seguinte.
03marzo-04 1936 Falece na Coruña Antón Villar Ponte, cando era deputado do PG nas Cortes da II República.
03marzo-04 1948 Aparece o primeiro número de Alborada, revista do Centro Galego de Barcelona. Ó longo dos anos ofrecerá moitos textos en lingua galega.
03marzo 04 1962 Nace a tradutora e poeta Xela Arias.

** Efemérides. Tal día coma hoxe...20 a 26 de febreiro

---

NEGREIRA. X. Amancio Liñares Giraut & Antonio Puentes Chao

---

02febreiro-20 1966 Falece en Madrid o crego e literato ourensán Antonio Rey Soto.

02febreiro-21 Día internacional da Lingua Materna.
02febreiro-21 1894 Manuel Curros Enríquez embarca na Coruña, como emigrante, nun barco en que por esta razón de seguro que se falaba moito galego entre os seus pasaxeiros, en dirección á Habana.
02febreiro-21 1900 Morre en Santiago o ideólogo do rexionalismo conservador galego, Alfredo Brañas. Ás veces atópase citado, erroneamente, como día da morte o 22, data esta do Certificado de Defunción do Rexistro Civil de Santiago.

02febreiro-22 1969 Primeiro número da revista quincenal Chan, dirixida dende Madrid polo xornalista e escritor Borobó (Raimundo García Domínguez).

02febreiro-24 1837 Nace en Santiago Rosalía de Castro, a grande autora do Rexurdimento, símbolo de Galicia.
02febreiro-24 1877 M. Curros Enríquez gaña o Certame Poético de Ourense, que o faría moi popular como poeta no noso idioma, con tres poemas en galego: «A Virxe d'o Cristal», «O gueiteiro» e «Unha boda en Einibó».
02febreiro-24 1985 Inicia as súas emisións, en probas, a Radio Galega, o que supuxo un impulso fundamental na difusión e promoción do idioma propio de Galicia.
02febreiro-24 1996 Aparece na Rede Vieiros, primeiro xornal electrónico en galego.

02febreiro-25 1995 A Real Academia Galega acorda, en sesión plenaria, aprobar unha revisión e actualización das Normas ortográficas e morfolóxicas… que foran elaboradas no ano 1982.
02febreiro-25 2000 Homenaxe da USC ó profesor e escritor Xesús Alonso Montero, co gallo da súa xubilación como catedrático emérito de Literatura Galega.

---

É este un traballo de cronoloxía realizado polos profesores Antonio Puentes Chao (Lingua e Literatura Galegas) e X. Amancio Liñares Giraut (Xeografía e Historia).