** A gripe española

---

SANXENXO # Mary Camiña

---

Nun recuncho da cama, con catro mantas e un “nórdico”, toda encaracolada e chea de frío, así foi como comezou a miña viaxe; unha viaxe increíble que me remontou a principios de século pasado. Entre o frío que sentían os meus ósos e a calor que sentía a miña pel, encontreime de repente no medio dun pequeno pobo cheo de miseria e enfermidade. Era unha noite de xeada, con xente que se refuxiaba no calor do seu lar, co fogo da lareira intentaban quentarse e escapar daquela enfermidade. Por todos lados se oían queixumes e toses; podíase respirar enfermidade e pobreza..., Vía, oía, sentía pero...como espectro doutros tempos e lares, non me podían ver; as poucas persoas que se cruzaban comigo seguían o seu camiño como se non existira. Qué frío facía!!! Ese frío que se mete nos ósos e ainda que o queiras botar fóra volve a sair unha e outra vez do teu interior, sentindo que che recorre todo o corpo e te fai tremer.

Como engaiolada por un laiar cáseque inaudible, funme achegando a unha casa, e sen cáseque decatarme, as súas paredes volvéronse transparentes para mín, atraveseinas, e vinme no medio dun cuarto terreño, alumeado polo lume da lareira, onde estaba unha pota con auga a ferver. No medio do cuarto, unha muller xoven con faciana triste, cansa e desacougada miraba para a porta, chorando en silencio, mentras sostiña no seu colo a un mozo que se vía con dificultades para respirar. Ao fondo, un neno pequeño durmía enriba dun saco de follato.

Alguén entrou no cuarto sen chamar e, sen mediar palabra, foi cara a pota , botou nela unhas herbas que traía nun saquiño e unha cullarada de mel que sacou dun diminuto frasco. Feito esto, sacou a pota do lume. A muller que tiña o mozo no colo, con bágoas de esperanza nos ollos, diulle as gracias. Entón a muller das herbas fitou para mín e díxolle:

- Escoitaa, ven doutros tempos e lares..., onde esta enfermidade xa non ten tanto poder...
Vinme rodeada dun lume que por moito que quentase non me sacaba o frío e comecei a decir:
- É a gripe española, señora. A gripe española que tanta xentiña matou, cando non había alimentos que darlle aos enfermos, cando o pobo morría de fame, cando as únicas menciñas que existían eran as herbas e receitas ancestrais que mulleres e homes cheos de sabiduría e bo facer mantiñan nas súas mentes e transmitían xeración tras xeración. Pero iso non era suficiente, nunha época na que o alimento, por mor dunha guerra, escaseaba en cáseque tódolos lares. É a gripe española, señora, que tantas vidiñas segou...
- De súpeto, sentín uns brazos que me rodeaban eun bico na caluga, e unha voz fixome regresar:
- Ruliña, estás ben? Queimas...
E, ainda a medio transportar daquel insólito lugar susurrei:
É a gripe española, que tanta xentiña contaxiou...
Entón, o meu inseparable compañeiro, fixo amago de se levantar decindo non sei qué do ibuprofeno, pero non lle deixei, agarreime a él como quen se agarra a un barco en alta mar e no medio dun temporal:
- Non, non te vaias- susurrei.

E así adormecín de novo, entre frío, calor, tremores e abrazada á persoa amada; pensando na sorte que tiña de ter ao meu carón a alguén que me coidara tanto, na sorte que tiñamos de vivir nunha época na que a gripe xa non é sinónimo de morte e desolación, da sorte que tiña de non pertencer a aquel “mundo” ao que viaxei,...ou quizáis sí?...